Wie eet er geen vlaai, wanneer je in Limburg bent? Bijna iedereen wel. Wat maakt nou een typische Limburgse vlaai en hoe is ‘ie ontstaan? We duiken in de wereld van vlaaien.

Limburgse vlaai is nu officieel erkend streekproduct

De Limburgse vlaai is sinds januari 2024 officieel erkend als streekproduct. Jarenlang hebben Nederlandse en Belgisch-Limburgse bakkers hiervoor gestreden. Dat betekent nu dat de echte Limburgse variant aan verschillende eisen moet voldoen.

Wat is een Limburgse vlaai precies?

Volgens de registratie aanvraag is een Limburgse vlaai “een goedgevulde, goudbruin gebakken ronde zoete taart met een rijke variatie aan vullingen en afwerkingen die steeds meegebakken worden”. De taart moet tussen de 10 en 30 centimeter zijn, gemaakt van een zoet gistdeeg en de vulling kan bestaan uit fruit, rijstpap, crème, griesmeelpap, verse kaas, een suiker-ei vulling of een combinatie hiervan.

Daarnaast moet ‘ie afgewerkt worden als kruimelvlaai, reep- of dekselvlaai of open gelaten worden. De deksel- en reepvlaai kan bestrooid worden met suiker voor het afbakken. Voldoet een taart hier niet aan, dan mag hij niet de titel Limburgse vlaai krijgen.

Lekker uit het vuistje eten

Volgens Meester Patissier Robèrt van Beckhoven moet de vlaai met de hand opgegeten kunnen worden. “Hij wordt in punten gesneden en die moet je in één keer kunnen doorbijten. Wij noemen dat een korte afbeet. Dus hij moet ook een stevige bodem hebben”, vertelt hij in aflevering 5 van seizoen 11 van Heel Holland Bakt. Tijdens het jureren let hij dus extra goed op de bodem.

Hoe is de Limburgse vlaai ontstaan?

De oorsprong van de vlaai ligt eigenlijk helemaal niet in Limburg, maar in Zuid-Duitsland. In de Middeleeuwen werden resten brooddeeg en oud fruit samen gebakken. Eigenlijk als alternatief om het weg te gooien.

Daarna is voor het eerst in 1878 in een boek geschreven over de vlaai door Jacobus Craandijk. Daar wordt het omschreven als een koek van tarwemeel met vruchtenmoes, ‘die een Limburgsche eigenaardigheid is en ‘v l a a i’ wordt genoemd’.

Een eeuw later, in de loop van de 20^ste eeuw, gaan ook lokale bakkers steeds vaker vlaaien maken. En inmiddels is de Limburgse vlaai niet meer weg te denken en een echt streekproduct geworden. Mét officiële status.

Zelf een vlaai bakken

Wil je zelf aan de bak met vlaaien? We hebben al flink wat recepten op onze site staan.

Vlaai recepten

Of kijk eens bij de recepten van MAX Vandaag!

Benieuwd wat de bakkers in dit seizoen van de vlaai gaan maken? Kijk zondag 25 februari 2024 naar Heel Holland Bakt om 20.25 uur op NPO 1. Of kijk de uitzending later terug via NPO Start.